مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
پانزدهم ژوئیهٔ ۲۰۲۲، جواد موفقیان، کارآفرین و نیکوکار ایرانی-کانادایی، در سن ۹۵ سالگی در ژنوِ سوئیس درگذشت.
بنیاد جواد موفقیان، در نورث ونکوور، با اعلام این خبر مروری بر زندگی ایشان را نیز منتشر کرد که ترجمهٔ فارسی بخشهایی از آن از نظر شما خواهد گذشت.
پدر جواد، رضا، در کودکی درگذشت و جواد برای کمک به مادرش، ربابه، و دو خواهرش در خانهٔ سادهشان در تهران و در حین تحصیل در مدرسه کار میکرد. جواد پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان، از طریق گوشدادن به رادیو بیبیسی، زبان انگلیسی را به خود آموخت که در نهایت باعث شد او بتواند مدرسهای برای آموزش زبان انگلیسی تأسیس کند.
پس از جنگ جهانی دوم، زمانی که سفرکردن دشوار و دستخوش ناآرامیها بود، جواد به سراسر آسیا و خاورمیانه سفر کرد. او در لبنان و ژاپن زندگی کرد، اما در نهایت به ایران بازگشت، مدرک مهندسی برق گرفت و افسر ارتباطات و کمکخلبان ایران ایر شد. حضور در کابین خلبان این فرصت را به او داد تا به نقاط مختلفی در سراسر اروپا و خاورمیانه سفر کند.
او پس از کار در صنعت هواپیمایی، کسبوکار ساختمانی را راه اندازی کرد. با اراده و پشتکار او، شرکتش به یکی از بزرگترین شرکتهای ساختمانی در ایران تبدیل شد.
جواد موفقیان در سال ۱۹۷۹ بهدلیل ناآرامیهای انقلاب، ایران را ترک کرد و با خانوادهاش زندگی جدیدی را در ژنو آغاز کرد. تقریباً یکدههٔ بعد، جواد از ونکوور دیدن کرد و تصمیم گرفت در خانهٔ جدیدش در کانادا ریشه بدواند. او یک شرکت سرمایهگذاری و توسعهٔ املاک و مستغلات و همچنین بنیاد جواد موفقیان را تأسیس کرد. این بنیاد به بسیاری از سازمانها در ونکوور، سراسر کانادا و در سطح بینالمللی کمک کرده است.
او در طول زندگیاش در کانادا، ارتباط محکمی با سرزمین مادری خود ایران داشت. آموزش برای جواد بسیار مهم بود و او بیست و شش ساختمان آموزشی در ایران ساخت؛ از مدارس ابتدایی گرفته تا مؤسسات فنی و تجاری. از آنجمله چندین مدرسه به کودکان کمبینا و کمشنوا خدمت میکنند. سالانه بیش از ۲۲٬۰۰۰ دانشآموز ایرانی در مدارس ساختهشده توسط او تحصیل میکنند.
جواد موفقیان بهدلیل کمکهای نیکوکارانهاش جوایز متعددی را دریافت کرده است، ازجمله نشان کانادا (Order of Canada)، نشان بریتیش کلمبیا (Order of British Columbia)، مدال شصتمین سالگرد به سلطنترسیدن ملکه الیزابت دوم، جایزهٔ بشردوستانه مرکز دالایی لاما و و مدارک افتخاری از دانشگاه بریتیش کلمبیا و دانشگاه سایمون فریزر.
در سال ۲۰۲۱، جواد موفقیان دخترش مژگان را از دست داد. پسرش علی، دخترش میترا و فرزندان آنها بازماندگان او هستند که همه در شهر ژنو ساکناند. مراسم یادبود خصوصی زندهیاد جواد موفقیان در ژنو برگزار شد.
بنیاد موفقیان از همهٔ کسانی که میخواهند برای یادبود ایشان گلی هدیه کنند، خواسته است تا مبلغ آن را به یکی از خیریههای موردعلاقهٔ او ازجمله بیمارستان کودکان بریتیش کلمبیا، بیمارستان لاینز گیت، بیمارستان عمومی ونکوور، مرکز بهداشت روان کوست (Coast Mental Health)، بیمارستان کودکان کِناک پلیس (Canuck Place) و کاوننت هاوس (Covenant House) اهدا کنند.
در پی اعلام خبر درگذشت جواد موفقیان، نهادهای مختلفی یاد او را گرامی داشتند و از کمکهای نیکوکارانهٔ او یاد کردند.
سانتا اونو، رئیس دانشگاه بریتیش کلمبیا، در پستی بهمناسبت درگذشت زندهیاد جواد موفقیان، یاد نیکوکاریهای او را گرامی داشت و از طرف جامعهٔ دانشگاهی یوبیسی به خانوادهٔ او تسلیت گفت. او با اشاره به کمکهای زندهیاد موفقیان به دانشگاه یوبیسی، نوشت: «سخاوت باورنکردنی دکتر موفقیان تأثیری ماندگار بر یوبیسی گذاشته است. در سال ۲۰۱۳، بنیاد جواد موفقیان هدیهای ۱۵ میلیون دلاری برای کمک به ساخت مرکز سلامت مغز جواد موفقیان، مرکز تحقیقاتی پیشرو در زمینهٔ سلامت مغز در کانادا اهدا کرد. این مرکز پیشرفته از آن زمان انقلابی در تحقیقات علوم اعصاب ایجاد کرده است و یوبیسی را قادر ساخته تا مراقبتهای بالینی بینظیری ارائه دهد و زندگیهای زیادی را متحول کند.»
دانشگاه سایمون فریزر هم، در مطلبی در وبسایت دانشگاه ضمن مروری بر زندگی جواد موفقیان، نوشت: «حمایت بنیاد جواد موفقیان از اسافیو امکان انجام تحقیقات در مقیاس بزرگ را در مورد موضوعات مختلفی ازجمله راهبردهای پیشگیری از اچآیوی برای جوانان، نابرابریهای بهداشتی در سالهای ابتدایی و کمک به مادران نیازمند جوانی که برای نخستینبار بچهدار میشوند، فراهم کرده است. همچنین بسیاری از ابتکارات و بورسیههای مهمی را که برابری، تنوع و شمول را ترویج میکنند، ازجمله بزرگترین مطالعات در زمینهٔ فرهنگ، اعتماد، جنسیت و رهبری در جهان، و همچنین سایر برنامههای حیاتی که از پناهندگان، تازهواردان و افرادی که در فقر زندگی میکنند حمایت میکند، ممکن ساخته است.
بنیاد جواد موفقیان از بدو تأسیس، به دیدگاه جسورانهٔ دکتر موفقیان در مورد آیندهای روشنتر برای همه وفادار مانده و هدایایی معنادار و اغلب متحولکننده برای پیشبرد تحقیقات و آموزش پزشکی، رسیدگی به اثرات گستردهٔ بیخانمانی در ونکوور و بهبود کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت و همچنین کمک به تقویت دسترسی به آموزش و بهداشت در سراسر جهان، اختصاص داده است.»
گفتنی است دانشگاه سایمون فریزر یک سالن سینما و مرکز هنرهای جهانی در شعبهٔ داونتاون ونکوور خود را بهپاس قدردانی از کمکهای زندهیاد جواد موفقیان به نام او نامگذاری کرده است.
دانشگاه کپیلانو در نورث ونکوور، در پستی در صفحهٔ فیسبوک خود نوشت: «جواد موفقیان عمر خود را صرف تلاش برای دستیابی به تغییرات پایدار کرد. پس از نقل مکان به بریتیش کلمبیا در سال ۱۹۸۷، او بنیاد جواد موفقیان را در سال ۲۰۰۳ تأسیس کرد. این بنیاد از زمان تأسیس تاکنون بیش از ۵۰ میلیون دلار کمک مالی کرده است، ازجمله کمک سخاوتمندانهٔ ۵۰۰٬۰۰۰ دلاری به مرکز مطالعات کودکان دانشگاه کاپیلانو و همچنین کمکهای مالی به دانشکدهٔ تجارت و مشارکت در بازسازی سالن بلوشور دانشگاه کپیلانو. جامعهٔ دانشگاه کاپیلانو به خانواده، دوستان و همهٔ کسانی که تحت تأثیر مهربانی و شفقت او قرار گرفتهاند، تسلیت میگوید.»
بیمارستان کودکان بریتیش کلمبیا هم در پستی در شبکههای اجتماعیاش با گرامیداشت یاد زندهیاد موفقیان، نوشت:
«ما با احترامی عمیق زندگی و میراث باورنکردنی دکتر جواد موفقیان را گرامی میداریم؛ نیکوکار بصیری که اشتیاقش برای دگرگونکردن زندگی کودکان امید جدیدی را برای همهٔ ما بهارمغان آورد. تأثیری که دکتر موفقیان بر بیمارستان کودکان بریتیش کلمبیا داشت، فراتر از اندازهگیری است. او در سال ۲۰۰۶ طی بازدیدی از بیمارستان، یک میلیون دلار به این بیمارستان هدیه داد. در پایان این دیدار، با الهام از بچههایی که با آنها آشنا شد و ارتباط برقرار کرد، کمک مالی او بلافاصله به شش میلیون دلار رسید و بهپاس قدردانی از او، بالِ جواد موفقیان در ساختمان بیمارستان بهافتخار او نامگذاری شد. این هدیه واحد انکولوژی را به محیطی دلپذیر و شفابخش تبدیل کرد که بهطور قابلتوجهی تجربهٔ بیمارستانی را برای کودکان در بخش سرپایی انکولوژی بهبود بخشید.
او با اهدای نزدیک به ۱۸ میلیون دلار از ابتکارات مهم و متعددی در بیمارستان، شامل یک هدیهٔ چهار میلیون دلاری برای کمک به ساخت مرکز مراقبت حاد تِک (Teck Acute Care Centre) – که از طریق نامگذاری مرکز مراقبت از کودکان جواد موفقیان شناخته میشود، حمایت کرد. ساخت مرکز ذهن سالم، و پیشرفت تحقیقات حیاتی در مورد طیف وسیعی از بیماریهای دوران کودکی، تنها دو مورد از این ابتکارات است.»
بیمارستان عمومی ونکوور و بنیاد بیمارستان یوبیسی با یادآوری کمک جدید یک میلیون دلاری زندهیاد جواد موفقیان برای حمایت از تیم سکتهٔ مغزی در بیمارستان عمومی ونکوور، یاد او را گرامی داشت.
بنیاد جواد موفقیان همکاریهایی هم با نهادها و سازمانهای جامعهٔ ایرانی-کانادایی داشت. از آن جمله میتوان به حمایت از انجمن نیکو در ونکوور و بنیاد پریا در تورنتو برای تأمین کمکهزینهٔ تحصیلی دانشجویان اشاره کرد.